Μπορεί να μην είμαι 80 ετών αλλά διαβάζοντας την ιστορία και παρακολουθώντας τα κεκτηνόμενα τα τελευταία 20 χρόνια που άρχισα να καταλαβαίνω τι γίνεται γύρω μου, έχω καταλήξει σε ένα συμπέρασμα. Η ζωή κάνει κύκλους.
Όλα και όλοι έχουν αρχή μέση και τέλος. Έτσι και τα τελευταία 5 χρόνια είδαμε πρώτα τα προιόντα να ανεβαίνουν σε τρελές τιμές (σιτάρι, ρύζι, καλαμπόκι, πετρέλαιο) και μετά την άνοδο των τιμών των "τελικών" προιόντων που αγοράζουμε από τα σούπερ μάρκετ. Παντού ακρίβεια, μουρμούρα για τις υψηλές τιμές και αναγκαστικά όσοι μπορούσαν ανέβαζαν και τις δικές τους τιμές σε μία προσπάθεια να μειώσουν τις ζημιές. Έτσι φτάσαμε σε ένα σημείο τα πάντα να είναι ακριβά, πολύ ακριβά. Αναγκαστήκαμε να πάρουμε δάνεια βάζοντας υποθήκη ακόμα και το σπίτι μας. Δυστυχώς όμως η κατάσταση αντί να βελτειώνεται, συνέχισε να επιδεινώνεται και οι τιμές να σκαρφαλώνουν στα ύψη. Έτσι φτάσαμε να χρωστάμε όλοι στις τράπεζες ελπίζωντας σε αποκλιμάκωση των τιμών η οποία δεν ήρθε ποτέ. Καταλίξαμε να αγοράζουμε 150$ το βαρέλι το πετρέλαιο και τα προιόντα του παραγωγού έφτασαν σε ακόμα ψηλότερες τιμές. Πλέον τα εισοδήματα πολλών οικογενειών δεν έφταναν για να καλύψουν τα μηνιαία έξοδα τους, πόσο μάλον να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων. Οπότε οι τράπεζες άρχισαν τις κατασχέσεις σπιτιών και αυτοκινήτων. Ξαφνικά το τελευταίο έτος αυξήθηκαν πάρα πολύ τα διαθέσιμα προς πώληση σπίτια με συνέπεια να υπάρχει υπερπροσφορά. Από την άλλη, λόγω έλειψης ρευστού, είχαμε μείωση της ζήτησης για αγορά. Οι τράπεζες δεν μπορούσαν πλέον να πουλήσουν τα ακίνητα που είχαν κατασχέσει ούτε και σε χαμηλές τιμές με συνέπεια να μην πέρνουν πίσω ούτε καν τα χρήματα που είχαν δανείσει! Πολλές τράπεζες έφτασαν να χρεωκοπήσουν. Το πρόβλημα μεγάλωσε γιατί πολύ απλά λόγω της μείωσης των τιμών των ακινήτων, κάποιος που είχε δανιστεί ένα χ ποσό από την τράπεζα και είχε αγοράσει ένα σπίτι με τ οχ αυτό ποσό, τώρα έβλεπε πως του απομένει να πληρώνει για 20 χρόνια το ψ ποσό των δόσεων που εντωμεταξύ είχε αυξηθεί, για να φτάσει στο τέλος να έχει πληρώσει για αυτό το ακίνητο ένα ποσό πολλαπλάσιο της σημερινής του αξίας! Επιπλέον έβλεπε πως το ακίνητο του χάνει συνέχεια την αξία του λόγω της πτώσης των τιμών. Οπότε ακόμα και να είχε τα χρήματα της δόσης, προτιμούσε να χάσει το ακίνητο και να πάψει να χρωστάει στην τράπεζα. Μετά έβρισκε ένα παρόμοιο σπίτι να νοικιάσει με πολύ λιγότερα χρήματα από την δόση που έδινε πριν, ή έπερνε νέο δάνειο από άλλη τράπεζα και αγόραζε ένα παρόμοιο με πριν σπίτι. Το νέο αυτό όμως δάνειο ήταν μικρότερο όγω της μεγάλης πτώσης των τιμών των ακινήτων. Έτσι και η μηνιαία δόση ήταν μικρότερη ενώ η οικογένεια του ζούσε σε παρόμοιο με πριν σπίτι.
Επίσης τον τελευταίο χρόνο έφτασαν και οι καταναλωτές στο αμήν λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης των τιμών των αγαθών και σταμάτησαν την υπερκατανάλωση με συνέπεια τα εργοστάσια να μην πουλάνε και συνεπώς να απολύουν και έτσι να αυξάνεται η ανεργεία και να μειώνεται περαιτέρω η αγοραστική δύναμη της δυτικής οικογένειας. Φαύλος κύκλος δηλαδή.
Όλα και όλοι έχουν αρχή μέση και τέλος. Έτσι και τα τελευταία 5 χρόνια είδαμε πρώτα τα προιόντα να ανεβαίνουν σε τρελές τιμές (σιτάρι, ρύζι, καλαμπόκι, πετρέλαιο) και μετά την άνοδο των τιμών των "τελικών" προιόντων που αγοράζουμε από τα σούπερ μάρκετ. Παντού ακρίβεια, μουρμούρα για τις υψηλές τιμές και αναγκαστικά όσοι μπορούσαν ανέβαζαν και τις δικές τους τιμές σε μία προσπάθεια να μειώσουν τις ζημιές. Έτσι φτάσαμε σε ένα σημείο τα πάντα να είναι ακριβά, πολύ ακριβά. Αναγκαστήκαμε να πάρουμε δάνεια βάζοντας υποθήκη ακόμα και το σπίτι μας. Δυστυχώς όμως η κατάσταση αντί να βελτειώνεται, συνέχισε να επιδεινώνεται και οι τιμές να σκαρφαλώνουν στα ύψη. Έτσι φτάσαμε να χρωστάμε όλοι στις τράπεζες ελπίζωντας σε αποκλιμάκωση των τιμών η οποία δεν ήρθε ποτέ. Καταλίξαμε να αγοράζουμε 150$ το βαρέλι το πετρέλαιο και τα προιόντα του παραγωγού έφτασαν σε ακόμα ψηλότερες τιμές. Πλέον τα εισοδήματα πολλών οικογενειών δεν έφταναν για να καλύψουν τα μηνιαία έξοδα τους, πόσο μάλον να πληρώσουν τις δόσεις των δανείων. Οπότε οι τράπεζες άρχισαν τις κατασχέσεις σπιτιών και αυτοκινήτων. Ξαφνικά το τελευταίο έτος αυξήθηκαν πάρα πολύ τα διαθέσιμα προς πώληση σπίτια με συνέπεια να υπάρχει υπερπροσφορά. Από την άλλη, λόγω έλειψης ρευστού, είχαμε μείωση της ζήτησης για αγορά. Οι τράπεζες δεν μπορούσαν πλέον να πουλήσουν τα ακίνητα που είχαν κατασχέσει ούτε και σε χαμηλές τιμές με συνέπεια να μην πέρνουν πίσω ούτε καν τα χρήματα που είχαν δανείσει! Πολλές τράπεζες έφτασαν να χρεωκοπήσουν. Το πρόβλημα μεγάλωσε γιατί πολύ απλά λόγω της μείωσης των τιμών των ακινήτων, κάποιος που είχε δανιστεί ένα χ ποσό από την τράπεζα και είχε αγοράσει ένα σπίτι με τ οχ αυτό ποσό, τώρα έβλεπε πως του απομένει να πληρώνει για 20 χρόνια το ψ ποσό των δόσεων που εντωμεταξύ είχε αυξηθεί, για να φτάσει στο τέλος να έχει πληρώσει για αυτό το ακίνητο ένα ποσό πολλαπλάσιο της σημερινής του αξίας! Επιπλέον έβλεπε πως το ακίνητο του χάνει συνέχεια την αξία του λόγω της πτώσης των τιμών. Οπότε ακόμα και να είχε τα χρήματα της δόσης, προτιμούσε να χάσει το ακίνητο και να πάψει να χρωστάει στην τράπεζα. Μετά έβρισκε ένα παρόμοιο σπίτι να νοικιάσει με πολύ λιγότερα χρήματα από την δόση που έδινε πριν, ή έπερνε νέο δάνειο από άλλη τράπεζα και αγόραζε ένα παρόμοιο με πριν σπίτι. Το νέο αυτό όμως δάνειο ήταν μικρότερο όγω της μεγάλης πτώσης των τιμών των ακινήτων. Έτσι και η μηνιαία δόση ήταν μικρότερη ενώ η οικογένεια του ζούσε σε παρόμοιο με πριν σπίτι.
Επίσης τον τελευταίο χρόνο έφτασαν και οι καταναλωτές στο αμήν λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης των τιμών των αγαθών και σταμάτησαν την υπερκατανάλωση με συνέπεια τα εργοστάσια να μην πουλάνε και συνεπώς να απολύουν και έτσι να αυξάνεται η ανεργεία και να μειώνεται περαιτέρω η αγοραστική δύναμη της δυτικής οικογένειας. Φαύλος κύκλος δηλαδή.
Συνέπεια όλων αυτών, τελική συνέπεια, είναι αυτό που ζούμε εδώ και 2 μήνες. Η κατάρευση των χρηματιστηρίων, το κλείσιμο πολλών επιχειρήσεων, η αύξηση της ανεργείας.
Επειδή όμως η ζωή κάνει κύκλους, τώρα που μπήκαμε στην ύφεση αναγκαστικά μειώθηκε η ζήτηση για τα προιόντα παραγωγού (σιτάρι, καλαμπόκι, ρύζι κτλ) και γιατο πετρέλαιο. Έτσι πλέον εδώ και 2 μήνες βλέπουμε μεγάλη μείωση στις τιμές τους. Για παράδειγμα το πετρέλαιο από τα 150$ που το είδαμε να φτάνει το καλοκαίρι, πλέον το αγοράζουμε με 50-55$! Η πτώση αυτή θα συνεχιστεί. Σύντομα θα δούμε και είδη πρώτης ανάγκης σε χαμηλότερες τιμές. Ήδη βλέπουμε προσφορές από τις αυτοκινητοβιομηχανίες και μειώσεις στις τιμές των πακέτων διακοπών των τουριστικών γραφείων.
Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για να βγούμε από την κρίση. Η μείωση των τιμών των ειδών πρώτης ανάγκης όπως γάλα, σιτάρι, ρύζι, πετρέλαιο. Αυτή η μείωση θα σηματοδοτήσει την έξοδο από την κρίση. Τα χρήματα θα φτάνουν για αγορά περισσότερων αγαθών και θα αυξηθεί ξανά η κατανάλωση. Η κοινωνία μας βασίζεται στην κατανάλωση. Όσο μειώνεται η κατανάλωση μπαίνουμε σε ύφεση, ενώ όσο αυξάνεται έχουμε ανάπτυξη.
Τι κάνουμε εμείς αυτή την επόχη μέχρι να περάσει η κρίση; Πολύ απλά προσέχουμε να έχουμε ρευστό για κάθε ανάγκη. Επίσης τοποθετούμε ένα μέρος του ρευστού μας σε μετοχές καθώς είναι ο μόνος τρόπος επένδυσης που σήμερα αξίζει να επενδύσει κάποιος. Τα ακίνητα θα αργήσουν να δώσουν αποδόσεις και καταθέσεις ταμιευτηρίου ποτέ δεν έδωσαν μεγάλα κέρδη. Οπότε δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία να επενδύσουμε σε κερδοφόρες εταιρίες που τώρα η αποτίμηση τους έχει πέσει πολύ στο χρηματιστήριο αλλά αξίζουν ως εταιρίες και συνεπώς μετά την κρίση θα μας δώσουν υπερκέρδη.
Επειδή όμως η ζωή κάνει κύκλους, τώρα που μπήκαμε στην ύφεση αναγκαστικά μειώθηκε η ζήτηση για τα προιόντα παραγωγού (σιτάρι, καλαμπόκι, ρύζι κτλ) και γιατο πετρέλαιο. Έτσι πλέον εδώ και 2 μήνες βλέπουμε μεγάλη μείωση στις τιμές τους. Για παράδειγμα το πετρέλαιο από τα 150$ που το είδαμε να φτάνει το καλοκαίρι, πλέον το αγοράζουμε με 50-55$! Η πτώση αυτή θα συνεχιστεί. Σύντομα θα δούμε και είδη πρώτης ανάγκης σε χαμηλότερες τιμές. Ήδη βλέπουμε προσφορές από τις αυτοκινητοβιομηχανίες και μειώσεις στις τιμές των πακέτων διακοπών των τουριστικών γραφείων.
Αυτός είναι και ο μόνος τρόπος για να βγούμε από την κρίση. Η μείωση των τιμών των ειδών πρώτης ανάγκης όπως γάλα, σιτάρι, ρύζι, πετρέλαιο. Αυτή η μείωση θα σηματοδοτήσει την έξοδο από την κρίση. Τα χρήματα θα φτάνουν για αγορά περισσότερων αγαθών και θα αυξηθεί ξανά η κατανάλωση. Η κοινωνία μας βασίζεται στην κατανάλωση. Όσο μειώνεται η κατανάλωση μπαίνουμε σε ύφεση, ενώ όσο αυξάνεται έχουμε ανάπτυξη.
Τι κάνουμε εμείς αυτή την επόχη μέχρι να περάσει η κρίση; Πολύ απλά προσέχουμε να έχουμε ρευστό για κάθε ανάγκη. Επίσης τοποθετούμε ένα μέρος του ρευστού μας σε μετοχές καθώς είναι ο μόνος τρόπος επένδυσης που σήμερα αξίζει να επενδύσει κάποιος. Τα ακίνητα θα αργήσουν να δώσουν αποδόσεις και καταθέσεις ταμιευτηρίου ποτέ δεν έδωσαν μεγάλα κέρδη. Οπότε δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία να επενδύσουμε σε κερδοφόρες εταιρίες που τώρα η αποτίμηση τους έχει πέσει πολύ στο χρηματιστήριο αλλά αξίζουν ως εταιρίες και συνεπώς μετά την κρίση θα μας δώσουν υπερκέρδη.